Konuk Yazar’ın Mesajı

Değerli ERTA Üyeleri ve Kıymetli Paydaşları,

2023: Sürdürülebilirlik Alanında Kurumsal Raporlamanın Güçlendiği Kilometre Taşı

Sürdürülebilirlik raporlaması son yıllarda finans ve muhasebe mesleği gündeminin üst sıralarında istikrarlı bir şekilde yükselmektedir ve 2023 yılı, ISSB’nin (Uluslararası Sürdürülebilirlik Standartları Kurulu) yeni küresel standartları açıklaması ile birlikte sürdürülebilirlik açısından bir dönüm noktası olmuştur. IFRS S1 (Sürdürülebilirlikle İlgili Finansal Bilgilerin Açıklanmasına İlişkin Genel Gereklilikler) ve IFRS S2 (İklimle İlgili Açıklamalar), iş raporlamasında ileriye doğru atılmış önemli bir adım olup, sürdürülebilirlik konularında karşılaştırılabilir bilgiler için küresel bir temel sağlayarak yatırımcılara, finansal piyasalara ve daha da geniş anlamda topluma yardımcı olması öngörülmektedir. Bu iki yeni küresel standardın sağladıkları odak, işletmelerin iklim değişikliği tehdidi karşısında faaliyet gösterme şekillerinde ihtiyaç duyulan olumlu değişiklikleri teşvik etmeye yardımcı olacaktır.

Yeni küresel standartlar, sürdürülebilirlik raporlamasını daha tutarlı, birbiriyle bağlantılı ve daha anlamlı hale getirecektir. Daha da önemlisi, bu küresel standartlar, finans ve muhasebe profesyonellerinin sürdürülebilirlik raporlamasında ve sürdürülebilirlik raporlama çalışmalarının finansal raporlama ile entegrasyonunda sistematik değişiklikleri yönlendirmedeki erken aşamalarını işaret etmektedir. Bu standartlar, sürdürülebilirlik raporlamasıyla sürdürülebilirlik odaklı stratejilerin yürütülmesine yardımcı olacak ve bu stratejilerin uygulanması ve raporlanması için operasyonel değişikliklerin gerçekleşmesine neden olacaktır. Yatırımcılar da bunu sermayeyi daha verimli ve sorumlu bir şekilde tahsis etmeye yönelik bilgi sağlamanın başlangıcı olarak göreceklerdir.

İşletmeler ve diğer kurumlar, müşterilerden, tedarikçilerden, kredi sağlayıcılardan, potansiyel yeni çalışanlardan ve düzenleyici kurumlardan sürdürülebilirliğe dair artan bilgi talepleri ile karşı karşıya kaldıkça, bu bilgileri hazırlamak için daha fazla destek ve rehberlik istemeye başlamışlardır. Sürdürülebilirlik ve finansal bilgileri birbirine bağlayabilen işletmeler ve profesyoneller, kurumlarının uzun vadeli başarısına yol açacak karar almakta daha donanımlı olacaklardır. Bahse konu işletmeler, gerekli finansmana daha kolay şekilde erişebilecek, kendi bünyelerine daha kalifiye çalışanları çekebilecek ve müşterileri için daha cazip hale geleceklerdir. Ayrıca söz konusu işletmeler, giderek artan sayıdaki yeni sürdürülebilir iş düzenlemelerine ve raporlama gereksinimlerine daha iyi bir şekilde uyum sağlayacaklardır.

COP28 Zirvesi’nde, IOSCO (Uluslararası Menkul Kıymetler Komisyonları Örgütü), IFAC (Uluslararası Muhasebeciler Federasyonu) ve ISSB (Uluslararası Sürdürülebilirlik Standartları Kurulu) ile birlikte düzenlediğimiz panelde, hepimiz işletmelerin daha iyi kararlar alabilmesinin yanı sıra yatırımların daha adil bir şekilde kanalize edilmesinde sürdürülebilirlik raporlama standartlarına dair küresel bir yaklaşımın potansiyeli ve önemini vurguladık. Bu dört önde gelen küresel kurum, ayrıca şu konuların önemini vurguladı:

• Küresel sürdürülebilirlik standartlarının tüm dünya genelinde beceri, kapasite ve bilgi paylaşımı yoluyla benimsenmesinin sağlanması,
• Kurumsal sürdürülebilirlik raporlama çalışmalarının yeşil yıkamayı (greenwashing) önlemesinin sağlanması,
• Bu alanda uluslararası ve ulusal standartlar arasında maksimum uyumun sağlanması,
• Sürdürülebilirlik raporlaması hazırlayanların ve kullanıcılarının gerekli becerilere ve bilgiye sahip olmalarının sağlanması.

Dünya genelinde finans ve muhasebe profesyonellerinin sürdürülebilirliği yönlendirmedeki rolü

Sürdürülebilirlik raporlaması, kurumların büyüklüğü ve faaliyet gösterdikleri sektör fark etmeksizin tüm işletmeler için kritik bir faaliyet haline gelmektedir. En geniş anlamıyla sürdürülebilirlik raporlaması, bir işletmeninin paydaşlarına, işletmenin içinde bulunduğu topluma olan karşı olan rolünü ve katkısını anlatır. Sürdürülebilirlik raporlaması, müşteri hizmetlerinden iklim değişikliğine kadar finansal olmayan konuların, değer yaratmaya nasıl katkıda bulunduğunu veya değer yaratma sürecine nasıl etki sağladığını değerlendirir.

Günümüzde bir dizi farklı kurumsal raporlama yaklaşımı bir arada varlığını sürdürmektedir. Bu durum, kurumsal raporlama hazırlayanların hem ISSB standartlarını hem de ülkesel ve bölgesel standartlar arasındaki karşılıklı etkileşimi anlayabilme ihtiyacını doğurmaktadır. Örneğin AB Kurumsal Sürdürülebilirlik Raporlama Direktifi’nin (Corporate Sustainability Reporting Directive-CSRD) etkileri Avrupa Birliği sınırlarının çok ötesine geçmektedir.

Kurumlardaki finans ekipleri, git gide kurumlarının içgörü ve bilgiye dayanan karar almalarının sağlanmasında diğer ekiplere stratejik danışmanlık yapma rolünü üstlenmekte ve bu durum da nihai olarak kurumların stratejik hedeflerine ulaşmalarına olanak tanımaktadır.

Kurumların stratejik amaçlarından birisi çevresel, sosyal ve yönetsel risk ve fırsatlarını etkili bir şekilde yönetmek ise, finans ekiplerinin kurumların bu alandaki ilerlemelerinin değerlendirilmesine olanak tanıyan performans ölçümlerini tanımlayabilmesi ve ardından bu ölçümleri iç ve dış paydaşlara raporlayabilmesi önemli hale gelmektedir.

Söz konusu performans ölçümlemesi ve raporlama da verinin bütünlüğünü gerektirmektedir. Kurumlar, eğer finansal veriler ile karşılaştırılabilir bir düzeye gelecek kadar güvenli sayılacak veya sınırlı güvence sağlamaya yeterli olabilecek veriyi elde etmek istiyorlarsa, iç kontrol çerçevelerini finansal olmayan veriyi de içerecek şekilde genişletmeleri gerekmektedir.

Bu nedenle, finans ve muhasebe profesyonelleri, sürdürülebilirlik ile ilgili doğru ve güvenilir finansal bilgiler sağlamak için standartları ve ilgili raporlama gereksinimlerini anlayabilmek adına derin bir anlayış geliştirmelidirler. Bu, veri toplama ve analizi, çevresel, sosyal ve yönetsel faktörlere özgü raporlama çerçeveleri gibi alanları içerebilir. Bu bağlamda finans ve muhasebe profesyonellerinin, kurumlarının sürdürülebilirlik performansının bütünlüğünü ve doğruluğunu sağlamak için sürdürülebilirlik uzmanları gibi diğer profesyonellerle iş birliği içinde çalışmaları gerekecektir.
Bu nedenle, geleceğin finans fonksiyonu işlevi sadece finans ile ilgili değildir. Finans artık birçok anlamda performansla ilgilidir. Sürdürülebilirlik gündemi, kuruluşların çalışanlarına, değer zincirindeki diğer kuruluşlara, müşterilerine ve topluluklarına yönelik etik bir şekilde iş yapma biçimiyle ilgilidir. Başka bir deyişle, sürdürülebilirlik gündemi, kuruluşların kilit paydaşlarıyla ilişkilerini güçlendirmelerine, yatırım çekmelerine ve elde tutmalarına, rekabet avantajı elde etmelerine ve sürekli gelişim sağlamalarına olanak sağlayabilir.

Küresel finans ve muhasebe meslek kuruluşu ACCA, finans ve muhasebe profesyonellerinin iklim değişikliğiyle mücadelede olumlu eylemleri teşvik etmek ve daha iyi, daha sürdürülebilir bir dünya yaratmaya yardımcı olmak için bu yeni standartlardan yararlanmak da dahil olmak üzere tüm bu faaliyetlerde oynayacakları önemli bir role sahip olduğuna inanmaktadır.

ACCA finans ve muhasebe profesyonellerini bu geleceğe nasıl hazırlıyor?

Küresel bir finans ve muhasebe meslek kuruluşu olarak, finans ve muhasebe mesleğinin dünya genelinde gelişiminin şekillenmesi için politika, standart ve düzenlemeler konusunda tavsiyelerde bulunarak bilgi birikimimizi paylaşıyoruz. ACCA Ruhsatı, Finans için Sürdürülebilirlik, Entegre Raporlama ve İklim Finansı sertifika programlarımız ve Adil Geçiş, KOBİ’ler için Sürdürülebilirlik, Sürdürülebilirlik Raporlaması, Sürdürülebilirlik Raporlaması Çağında Yeni Etik İkilemleri gibi küresel araştırma raporlarımız ile finans ve muhasebe alanında mesleki beceri ve yetkinliklerin gelişmesine yönelik öncü uzmanlığımızı uluslararası kamuoyuna sunuyoruz. ACCA üyelerine ve adaylarına çevrimiçi kurslar, webinarlar ve konferanslar da dahil olmak geniş bir yelpazede bulunan mesleki öğrenme ve gelişim kaynakları sunarak, gelecekteki kariyerlerinde başarılı olmak için gerekli olacak mesleki yetkinlikleri geliştirmelerinine destek oluyoruz.

Finans ve muhasebe mesleğinin sürdürülebilirlikle başa çıkma konusundaki zorluklarının farkında olduğumuz için özel olarak oluşturduğumuz Sürdürülebilirlik Online Bilgi Platformumuz ve ISSB’nin yeni sürdürülebilirlik standartlarını kısa ve sindirilebilir bir formatta sunan ISSB Standartları Video Serimiz’i de tüm finans ve muhasebe dünyasının erişimine sunduk.

ISSB standartlarını benimseyen Türkiye’yi tebrik ediyoruz

Türkiye'de kamu sektörü ve iş dünyası nezdinde sürdürülebilirlik ve iklim değişikliği konusunda artan ilgiyi yakından takip ediyoruz ve Türkiye'nin son birkaç yıl içinde sürdürülebilirlik ve yeşil finans konusunda birçok kamu kurumunu harekete geçirdiğini gözlemliyoruz. Türkiye Büyük Milet Meclisi tarafından Paris Anlaşması'nın onaylanması, Yeşil Mutabakat Eylem Planı’nın yayımlanması, 2053 yılı net sıfır emisyon hedefinin ilan edilmesi, Türkiye Ulusal Katkı Beyanı’nın COP27 Zirvesi’nde açıklanması yakından takip ettiğimiz öne çıkan gelişmeler arasında yer almakta.

Türkiye'de standart koyucu Kamu Gözetim, Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumu’nu (KGK) COP28 Zirvesi’nde ISSB standartlarının yayımlanmasından yaklaşık altı ay sonra Türkiye Sürdürülebilirlik Raporlama Standartları'nı başarıyla hazırlayıp duyurmaya hazır hale getirmesinden dolayı tebrik ediyoruz. KGK'nın özverili çalışmaları sayesinde Türkiye, G20 ülkeleri ve dünya genelinde ISSB standartlarını benimseyen öncü ülkelerden biri olmuştur.

Türkiye’deki şirketleri ve daha geniş ağlarında bulunan kurumları finansal bilgilerle finansal olmayan bilgilerin entegre bir şekilde raporlanmasını sağlamak için destekleyen ve Türkiye’de iş dünyasının değer yaratma yolculuğunda entegre düşünceyi savunmada önemli bir rol üstlenen Türkiye Entegre Raporlama Derneği ERTA’ya da en içten tebriklerimizi sunmak isteriz.